Hizmete başladığımız ilk günden itibaren gerek kalitemiz gerek satış sonrası desteğimizle birlikte sürekli gelişiyor 600 tesise imza atmış olmanın gururuyla firmaların yatırım sırasında karşılaştıkları sorunlara çözüm sunmak ve yarar sağlamak adına sizlere CEMSAN.NET blog bölümünde içerikler hazırlıyoruz.
NEDEN TÜRK SOMONU İŞLEME?
Yazımıza başlamadan önce gelin dilerseniz somonu biraz yakından tanıyalım.
Som balığı olarak ta adlandırılan SOMON Salmoniformes sınıfının Salmonidae familyasından gelmekte. Aslında kendileri bu familyanın Salmo, Salmothymus, Stenodus ve Oncorhynchus cinslerinden. Atlantik Somonu ve Pasifik Somonu olarak yetişen cinsleri tatlı suda yetişip denize geçer ve tekrar yumurtlamak için tatlı suya döner. Namı diğer göçebe yaşarlar. Bizim Karadeniz halkına çok benzettim doğrusu yazın doğal ürün üretmek için yaylalara göçen halk tekrar kışın kendi evlerine inerler o zor yolları geçerek… Sanırım bizim Karadeniz Somonu da buradan namını almakta bölgeye ayak uydurmakta.
Hırçın Karadeniz dalgaları gibi bu göçlerinde inanılmaz bir çaba gösterirler zor engelleri aşarak alçak şelaleleri metrelerce yukarı atlayıp geçmeye çalışırlar ve akıntıya kafa tutarlar. Dönme dolap misali dolanır durur yine kendi doğdukları yere bir şekilde gelirler. Koklayarak geldikleri konusunda rivayet var. Somon Latince Salmo kökünden türediği ve Salire ( Sıçramak) tan ismini aldığını gördükten sonra ben sıçrayarak geldiğine inanıyorum. Bu arada kat edilen yola bakıldığı zaman ki bu 1500-2000 km’ler olarak hesaplanmakta yön tayinlerinin de ne kadar gelişmiş düzeyde canlılar olduğunu göstermekte. Tabi bu göç sırasında kendilerini avlamak için bekleyen kuşlar, ayılar ve bir sürü yabani hayvanın tehditleriyle uğraşırken gösterdikleri yadsınamaz başarıları da cabası. Bu canlı üzerinde birçok deney analiz yapılmış tabi saymakla bitmeyecek araştırmalar çok çeşitli enteresan tespitler edinilmiş. Bunların detayının ileri ki içeriklerimizde ayrıca başlık halinde inceleyeceğiz.
Bu kadar değerli canlının tabi ki de yadsınamaz ekonomik hacmi olacağı bir gerçek. Dünyanın en büyük Somon üreticilerinden Norveç’in GSMH oranının somonun işlenmesinde ve pazarlanmasında rolü büyüktür. 2004 senesinde Şili bu gerçeği görerek Norveç’ten daha fazla somon üreterek bir kereye mahsus 1. Ligi ele geçirse de halen Norveç somon balığından ciddi değerde ekonomisine katkı sağlamakta. Somon üretimi ülkemizde de son yıllarda gelen yoğun talebe karşı büyük bir ivme kazanmış ve ciddi yatırımlar yapılarak hak ettiği yere gelemese de belli bir yol kat edilmiş. Bu ekonomik değer her ne kadar etleri çok sevildiği için gözükse de sosyetik hayatın havyarına olan talebi de belirlemekte. Havyarın bu yüksek ticari değere sahip olmasında da ki en büyük rol tabi ki bir toprağında güneşin doğduğu bir toprağında battığı büyük coğrafya Rusya halkının sevmesinden kaynaklanmaktadır.
Japonyaların Suşisini de unutmayalım. Gelelim biz ülke olarak bu ticari değerden ne kadar pay almamız gerektiğine. 3 tarafı denizlerle çevrili ülke denilip dururken ve ciddi ekonomik getiriler sağlarken marka yolunda emin adımlarla ilerleyen Türk (Karadeniz) Somonu üretilmesi ve işlenmesi büyük öneme sahip. Bu arada Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından da ciddi devlet teşvikleri sağlanmaktadır. Yeter ki Avrupa Birliği standartlarını yatırımcılar kabul etsin ürünü bu standartlara göre işlesin isterler. Bunu bizzat TKDK (Tarım ve Kırsal Kalkınma Destekleme Kurumu ) takip ederek güzel işler çıkartılmaktadır. Bu programda tedbir tedbir başlıklar bulunmakta. 42 destek ilinde de olduğunuzu teyit etmeniz gerekmekte. Su ürünlerinin İşlenmesi ve Pazarlanması bu tedbirler altında 103-4 alt başlığıyla yerini almakta. Kuruma başvuru sırasında zaten gerekli detaylı bilgileri konusunda deneyimli uzman personeller yatırımcılara vermekte. Devletin ve kamu kurumlarının verdiği önemi başka nereden anlıyoruz. Geçen sene Ekim ayında somon işlenmesi ve yetiştirilmesi adına bir çalıştay gerçekleştirildi. 5200 sayılı kanuna göre kurulan üretici birlikleri nezdinde örgütlenmeler giderek arttı. Kanuni bir alt yapı kazandırılan birlikler Karadeniz Somonu için çeşitli çalışmalar yapmaya başladı. Daha teknolojik işleme ve yetiştirme teknikleriyle Karadeniz’in bize vermiş olduğu ekolojik dengesi de daha sağlıklı çevreci balıkların üretilmesine olanak sağlandı.
Karadeniz de büyütülen besin standarttı yüksek Türk somonu Dünya da yeni yeni bilinmesine rağmen tanınırlığı hızla artmakta. Sektör için Atlantik somonuna boyut, görünürlük, et kalitesi ve Pazar avantajı olarak rakip olacak Türk somonu fırsat kapılarını ardına kadar aralamıştır. Ülke hedefi 1.500 ton ile başlayan Türkiye Cumhuriyeti başta Japonya, Rusya, İspanya Almanya olmak üzere Dünyadaki artan talebine istinaden 2023 hedefini 100.000 Tona çıkarmıştır. Lezzet ve kalite açısından diğer ülkelerinde mercek altına aldığı Türk Somonu dikkatleri üzerine çekerek zorlu yolculuğuna devam etmekte ve ihracat yapılan ülke sayısını 30 a kadar çıkarmıştır. Ülkemizde ileri tekniklerle işlenen Türk Somonu sektörü için yolun başında olunduğunu düşünebiliriz. Önümüzdeki yıllarda yatırımcılarına yüksek kar sağlamaya devam edecek ve hızla büyüyen bir yatırım aracı olacak. Türk Somonuna yatırım daima kazandıracak.